Z HISTORII PARAFII MCHAWA
Do czasu powołania parafii Cisna – w sierpniu 1958 roku, wszystkie miejscowości od Mchawy po Wetlinę, należały do parafii Baligród, w której posługę pełnił ks. Tomasz Kość. Wierni z Mchawy uczęszczali do kościoła parafialnego w Baligrodzie. Od sierpnia 1958 roku ks. Tomasz Kość zaczął dojeżdżać do Roztok Dolnych. W Mchawie odprawiał Msze Święte w kaplicy grobowej tylko z okazji pogrzebów i w Dzień Zaduszny.
W lipcu 1967 roku Ksiądz Biskup przydzielił do parafii Baligród wikariusza i od tej pory rozpoczęło się regularne odprawianie Mszy Świętych i nabożeństw w Mchawie – w każdą niedzielę i święto, w pierwsze piątki i soboty miesiąca, a także z okazji pogrzebów oraz w maju, czerwcu i październiku. Nabożeństwa odbywały się w kaplicy grobowej o wymiarach: 5,60 x 3.40 wysokości 2, 50 mb, którą w 1872 roku zbudował z kamienia rzecznego ówczesny właściciel Mchawy. Kaplica mogła pomieścić najwyżej 150 dzieci, natomiast starsi zmuszeni byli stać na zewnątrz – na deszczu, mrozie i wietrze.
Zatroskany o swoich wiernych Ksiądz Tomasz i jego współpracownik zachęcili mieszkańców Mchawy do powiększenia kaplicy. Dobudowano drewnianą szopę, lecz władze państwowe wkrótce wydały nakaz jej rozbiórki, a za nielegalną budowę mieszkańców wioski ukarano. Ponieważ parafianie nie kwapili się do rozbiórki szopy, z Zakładu Karnego w Uhercach przywieziono więźniów, którzy piłą poderżnęli słupy podtrzymujące drewniana konstrukcję. W tym stanie szopa groziła zawaleniem, dlatego wkrótce ją rozebrano.
Po tym wydarzeniu Ksiądz Tomasz Kość – jako proboszcz parafii Baligród, złożył w Urzędzie Wojewódzkim w Rzeszowie, podpisane przez wszystkich mieszkańców Mchawy podanie o zezwolenie na rozbudowę kaplicy, jednak prośbę załatwiono odmownie. Po zmianach administracyjnych i utworzeniu w 1973 roku województwa w Krośnie, taka sama prośba została złozona do nowych władz wojewódzkich. Od tej pory Ksiądz Tomasz Kość wraz z Księdzem Tomaszem Ziębą – rodakiem z Mchawy, często odwiedzali wojewódzkie urzędy, nalegając, by władze przychyliły się do prośby mieszkańców Mchawy. Sprawę komplikował fakt, ze istniejąca rzymskokatolicka kaplica grobowa figurowała w spisie obiektów zabytkowych. Ponadto Ksiądz Tomasz dodatkowo narażał się władzom wojewódzkim wchodząc do urzędów w sutannie. Zezwolenie na dostawienie do istniejącej kaplicy szopy przeznaczonej na materiały budowlane, która mogłaby służyć za schronienie dla wiernych w czasie nabożeństw, otrzymano z Wydziału do Spraw Wyznań Urzędu Wojewódzkiego w Krośnie 22 stycznia 1980 roku.
Rok później – 9 marca 1981 roku otrzymano oficjalne zezwolenie na powiększenie istniejącej kaplicy, o powierzchnię nie przekraczającą 200 metrów kwadratowych. Zgodę na taką formę rozbudowy wyraził również Wojewódzki Konserwator Zabytków. Odpowiedzialność za inwestycję wziął na siebie Ksiądz Proboszcz. Miał do dyspozycji 25 tysięcy złotych w kasie parafialnej oraz 100 tysięcy złotych od Księdza Tomasza Zięby. Mieszkańcy Mchawy złożyli 83 tysiące złotych, a Ksiądz Biskup Ordynariusz Ignacy Tokarczuk ofiarował na tę budowę 150 tysięcy złotych.
Plan rozbudowy kaplicy zatwierdzony przez władze wojewódzkie i Kurię Biskupią „poszedł do kosza”. Ksiądz Proboszcz i ksiądz Tomasz Zięba z inż. Zdzisławem Wojdanowskim oraz majstrem budowlanym z Domaradza p. Piotrem Janowskim, na własną rękę zaplanowali o wiele większy, usytuowany obok kaplicy kościół. Pan Wojdanowski wykonał projekt budynku, a pan Janowski zobowiązał się w każdej potrzebie służyć fachową wiedzą i pomocą.
Od czerwca 1980 roku obaj księża rozpoczęli starania o zakup materiałów budowlanych. Ich zdobywanie było w tym czasie bardzo trudne. Ksiądz Tomasz Zięba pracujący w Brzozowie, zaangażował do pomocy swoich dawnych uczniów – absolwentów Szkoły Budowlanej i inne osoby z terenu swojej parafii chetne służyć pomocą. Duże zaangażowanie mieszkańców Mchawy sprawiło, że w krótkim czasie rozpoczęła się budowa nowego kościoła.
Prace budowlane wykonali Kazimierz i Marian Gawłowscy, prace ciesielskie Jan Pelc. Okna i metalowe elementy wykonał kowal z Izdebek, pan Mieczysław. Wnętrze kościoła zaprojektowała siostra Augustyna Marek – Służebniczka Starowiejska. Do pracy przy budowie chętnie angażowali się mieszkańcy Mchawy, nie tylko mężczyźni, ale również kobiety. Budowę rozpoczęto 27 kwietnia 1981 roku, a w stanie surowym ukończono przed pierwszą niedzielą Adwentu 1983 roku. W 1986 roku wykonano zejście do podziemia i położono posadzkę w kościele oraz w podziemiu.
Kościół ma wymiary: długość 24 m, szerokość (bez przedsionków i podziemi) 9,5 m, szerokość (z nawami i przedsionkiem) 13,50 m, a wysokość nawy 6m. Odległość od posadzki do sklepienia 9 m. odległość od posadzki do szczytu dwuspadowego dachu krytego blachą ocynkowaną 14m. Wieżyczka kryta miedzią na środku dachu razem z krzyżem 6,50 m. Po obu stronach prezbiterium zakrystie – 7 x 5 m, prezbiterium podziemne 20 x 7m.
Do budowy zużyto 80 tysięcy sztuk cegieł oraz 600 pustaków siporex. Cegła palona pochodzi z cegielni w Zasłaniu, Zarszynie, Olszanicy, Przysietnicy, Humnisk i Bliznego, pustaki z Głogowa Małopolskiego.
Ogólny koszt inwestycji wyniósł 7 milionów złotych, z czego 200 tysięcy złotych przeznaczył na tę budowę Ksiądz Biskup Ordynariusz Ignacy Tokarczuk, 200 tysięcy złotych złożyli mieszkańcy Mchawy, 1 milion złotych ofiarował Ksiądz Tomasz Zięba, reszta z kasy parafii Baligród. Ksiądz Tomasz Kość znając trudną sytuację materialną mieszkańców Mchawy nigdy nie nalegał o składki, natomiast systematycznie przywoził pieniądze ze składek w Baligrodzie.
Kościół został wzniesiony na miejscu dawnej, zburzonej cerkwi greckokatolickiej, tuż obok istniejącej od 1872 roku rzymskokatolickiej kaplicy grobowej. Uroczystość poświęcenia kościoła odbyła się 31 sierpnia 1986 roku. Poświęcenia dokonał Ksiądz Biskup Ignacy Tokarczuk, Ordynariusz Diecezji Przemyskiej.
Parafianie z Mchawy ciągle zachowują wdzięczną pamięć dla Księdza Tomasza Kościa, który wiele czasu i sił poświęcił starając się o zezwolenie na budowę kościoła, zdobywając materiały budowlane i czuwając nad przebiegiem prac. Wspominają również jego wielką gorliwość w pracy duszpasterskiej. W początkowych latach na lekcje religii do Mchawy i Roztok Dolnych chodził z Baligrodu pieszo, nosząc w plecaku konieczne pomoce. Później dojeżdżał motocyklem. Na nabożeństwa mieszkańcy Mchawy dowozili Księdza Tomasza wozem, a później wynajętą taksówką. Dopiero pod koniec lat sześćdziesiątych, składając po 500 złotych od rodziny, parafianie kupili swojemu proboszczowi samochód marki „Warszawa”. Tym prezentem sprawili mu ogromną radość i bardzo ułatwili poruszanie się po rozległym terenie parafii. 16 czerwca 1987 roku Ksiądz Biskup Ignacy Tokarczuk, Ordynariusz Diecezji Przemyskiej, wydał dekret erygujący Parafię Mchawa. Pierwszym proboszczem został ks. Jan Koszałka, który podjął kolejna inwestycję, budowę plebanii. Budynek został poświęcony 10 października 1992 roku.
W 1994 roku Ksiądz Tomasz Zięba, z własnych środków ufundował kaplicę w Cisowcu. Została ona wybudowana w miejscu zburzonej greckokatolickiej cerkwi pochodzącej z 1830 roku. Kaplicę w Cisowcu poświęcił podczas wizytacji kanonicznej w dniu 1 października 1996 roku Ksiądz Arcybiskup Józef Michalik. Drugim proboszczem parafii Mchawa był w latach 1995 – 2000 ks. Ryszard Królicki; trzecim proboszczem w latach 2000 – 2008 była ks. Stanisław Curzytek, a od 23 sierpnia 2008 roku proboszczem parafii jest ks. Ireneusz Karpiński.
W historii parafii Mchawa odbyły się pięciokrotnie wizytacje kanoniczne, których dokonali:
Ważniejsze wydarzenia w parafii Mchawa:
Historię parafii opracował ks. Stanisław Curzytek – proboszcz w Mchawie w latach 2000 – 2008; dodatek dołączył obecny proboszcz ks. Ireneusz Karpiński.